Η Σωτηρία Κυρμανίδου στο Διαδικτυακό ΚΔΑΠ ΜΕΑ ΕΝ ΕΡΓΩ!

15/12/202003/08/2021

H Σωτηρία Κυρμανίδου δε χρειάζεται συστάσεις. Κοινωνική λειτουργός, πολυγραφότατη συγγραφέας με δεκάδες τιμητικές διακρίσεις και βραβεία, εθελόντρια ραδιοφωνική παραγωγός. Μιλάει εφ’ ‘ολης της ύλης στο διαδικτυακό ΚΔΑΠ ΜΕΑ ΕΝ ΕΡΓΩ και μας παρουσιάζει τα τρία τελευταία παραμύθια της : “Το μεγάλο σπίτι με τα κάγκελα”, “Η δροσοσταλίδα και το μικρό αηδονάκι ” και ” Η γιαγιά μου η καταγματούλα”.

Την ευχαριστώ θερμά για αυτήν την απολαυστική συνέντευξη. Αξίζει να τη διαβάσετε!

*Από τη Φωτεινή Γεωργιάδου

1.Πως θα συστήνατε τον εαυτό σας σε ένα παιδί;

Ανάλογα με την ηλικία του, χρησιμοποιώ και κατάλληλο λεξιλόγιο και χροιά της φωνής. Πολλές φορές μιλούν τα μάτια, περισσότερο από τις λέξεις. Και αν εννοείτε ποια ιδιότητα θα υπερίσχυε, σίγουρα θα ήταν της παραμυθοπλάστριας.

2.Πότε γράψατε το πρώτο σας παραμύθι και ποια ήταν η πηγή της έμπνευσης σας;

Το πρώτο μου παραμύθι το έγραψα όταν έπρεπε να παρουσιάσω σε μια σχολική γιορτή το θέμα της αναπηρίας. Επέλεξα να μιλήσω σε μικρούς και μεγάλους με ένα παραμύθι. Και φυσικά άρεσε. Ήταν έκπληξη για όλους. «Ο αετός και το σπουργίτι». Το παραμύθι αναδεικνύει τη διαφορετικότητα και στοχεύει στην ομαλή ένταξη των ατόμων με αναπηρία στο κοινωνικό σύνολο και την αποδοχή από μαθητές γενικής αγωγής.

Όταν ήσασταν παιδί ,ποιο ήταν το δικό σας αγαπημένο παραμύθι και γιατί;

Πέρασαν πολλά χρόνια και οι μνήμες ατονούν. Όμως τα τρία κατσικάκια ή γουρουνάκια, η κοκκινοσκουφίτσα και άλλα που αφηγούνταν οι γιαγιάδες που πλάθανε εκείνη τη στιγμή της αφήγησης.

4.Ποια Χριστούγεννα δε θα ξεχάσετε ποτέ;

Ζούσαμε τότε σε ένα μικρό χωριό της Κατερίνης. Δεν είχαμε ηλεκτρικό ρεύμα. Αλλά είχα ένα πατέρα ευρηματικό και ορεξάτο, ταλαντούχο. Κατάφερε να κάνει φωτάκια στο Χριστουγεννιάτικό μας δέντρο, με αποτέλεσμα να μαζεύονται όλα τα παιδάκια και να το θαυμάζουν.

Ποια είναι η ευθύνη ενός συγγραφέα, όταν γράφει ένα παραμύθι;

Εξαιρετικά υψηλή. Ένα παραμύθι πρέπει να έχει αλήθειες, προσεγμένο λεξιλόγιο, ροή της ιστορίας και να μην μπερδεύονται πολλά μηνύματα.

Τι ιδιαιτερότητες έχουν τα παιδιά ως αναγνώστες; Είναι πιο δύσκολο να τους τραβήξει κανείς την προσοχή;

Τα παιδιά είναι οι αληθινοί και αυστηροί κριτές. Αν αρέσει σε ένα παιδί το παραμύθι, σημαίνει ότι αξίζει.

Συμβάλλει κατά τη γνώμη σας η εικονογράφηση ενός παραμυθιού στην ανάγνωση του;

Σαφώς. Το απογειώνει αν είναι προσεγμένη και κατάλληλη. Τα χρώματα, οι ήρωες όταν ντυθούν με την παλέτα του εικονογράφου, το αποτέλεσμα θεωρείται άρτιο.

Με ποιους τρόπους μπορούν οι γονείς να εμφυσήσουν στα παιδιά τους την αγάπη για τα βιβλία και με ποια κριτήρια πρέπει να τα επιλέγουν;

Με το παράδειγμα τους φυσικά και από πολύ νωρίς. Δεν ωφελούν τα λόγια και οι υποδείξεις αν οι γονείς είναι αδιάφοροι και δεν έχουν το βιβλίο στις επιλογές τους. Τα κριτήρια πρέπει κάθε φορά να είναι ανάλογα με τι μηνύματα θέλουν να δουλέψουν με τα παιδιά τους.

Θα ήθελα να σταθώ σε ένα από τα τελευταία σας παραμύθια ‘ Το μεγάλο σπίτι με τα κάγκελα». Ένα βιβλίο που μιλάει για την παραβατική συμπεριφορά και τον γονεικό εγκλεισμό καθώς επίσης και για τις επιπτώσεις που έχει αυτός στην πραγματικότητα και τη ψυχολογία των παιδιών. Ποια μηνύματα θέλετε να περάσετε με το «Μεγάλο Σπίτι με τα κάγκελα»;

Τα μηνύματα αυτού του βιβλίου είναι πολυεπίπεδα. Αρχίζει να περιγράφει μια παραβατική συμπεριφορά, η οποία έχει ως αποτέλεσμα τον εγκλεισμό σε κάποια φυλακή. Αναδεικνύεται η αξία της φιλίας, τα σχολεία που λειτουργούν εντός των φυλακών και στο τέλος επιτελείται η κάθαρση με την αποφυλάκιση του πατέρα και την οικογένεια πάλι σε πλήρη συγκρότηση.

Διαβάζοντας το παραμύθι δεν μπορώ να μην σταθώ στο ρόλο του λιονταριού● Ο Πάνος απευθύνεται στο λιοντάρι προκειμένου να τον καθοδηγήσει ,ώστε να βοηθήσει το φίλο του Μάριο να
«αντιμετωπίσει» την απουσία του πατέρα του. Υπάρχουν σε αυτόν τον ήρωα στοιχεία από το ρόλο ενός κοινωνικού λειτουργού;

Σε κάθε μου παραμύθι και επειδή τα θέματα είναι ιδιαίτερα, πάντα θα υπάρχει η σοφή κουκουβάγια, ο κοινωνικός λειτουργός, υπάρχει παραμύθι που ορίζεται σαφώς ο ρόλος του επαγγελματία , γιατί θέλω να δώσω και κατάλληλες πληροφορίες και αλήθειες, ότι σε κάθε δυσκολία ζητάμε βοήθεια.

«Η δροσοσταλίδα και το μικρό αηδονάκι» ένα ακόμα παραμύθι σας στο οποίο θα ήθελα να σταθώ τόσο για το θέμα το οποίο πραγματεύεται και αφορά την αναδοχή όσο και για τις δύο μορφές τέλους . Στη δεύτερη μορφή τέλους μάλιστα εμπλέκονται και νέα πρόσωπα – σύμβολα, ήτοι η Μακροθυμία και η Ταπείνωση. Τι εξυπηρετεί η τεχνική των δύο μορφών τέλους;

Και αυτό το παραμύθι ακουμπάει το θέμα της απώλειας μετά από μια ισχυρή καταιγίδα και αναδεικνύει την αναδοχή, όπως πολύ σωστά σημειώνετε. Αυτή η τεχνική έγινε από μένα λόγω έμπνευσης, πολύ αργότερα διεπίστωσα ότι την χρησιμοποίησε ο Ιταλός συγγραφέας Gianni Rondari.

Στη δεύτερη λοιπόν εξέλιξη της ιστορίας μπαίνουν πρόσωπα που αντιπροσωπεύουν τις διαχρονικές και ύψιστες αρετές της Μακροθυμίας και της ταπείνωσης. Είναι πολύ παρήγορο και ανακουφιστικό να δίνουμε στα παιδιά σελίδες ζωής.

« Στη δροσοσταλίδα και το μικρό αηδονάκι» Ο ήλιος, το φεγγάρι, το σύννεφο και η βροχή συζητούν και αποφασίζουν την αναδοχή του μικρού αηδονιού. Πέρα από το ηχηρό μήνυμα της αξίας της αγάπης και της αναδοχής δίνετε έμφαση στο διάλογο και την περισυλλογή πριν τη λήψη της απόφασης. Πόσο σημαντικά είναι αυτά τα δυο στοιχεία , όταν δύο άνθρωποι καλούνται να γίνουν γονείς (είτε μέσω της αναδοχής είτε με φυσικό τρόπο) ;

Ως επαγγελματίας θα γνωρίζετε ότι αυτά τα στάδια είναι απαραίτητα και πρέπει να γίνεται εκτενής και υπεύθυνη έρευνα προκειμένου να γίνουν κάποιοι γονείς με όποια μορφή επιλέξουν.

Πολλοί έχουν επισημάνει ότι τα παραμύθια σας αγγίζουν και πραγματεύονται «δύσκολα» κοινωνικά ζητήματα, όπως η αναπηρία, γονεικός εγκλεισμός, η αναδοχή. Αναρωτιέμαι ●υπάρχουν «δύσκολα» ζητήματα;

Θα συμπληρώσω ψυχική υγεία, κυκλοφοριακή αγωγή, θεραπευτική ιππασία, κάπνισμα, υπερβατική αγάπη.

Αντιλαμβάνεστε λοιπόν και μόνον ως αναφορά στα θέματά τους, ίσως πολλοί και από τους ενήλικες, αν ερωτηθούν να μην είναι σε θέση να εξηγήσουν στα παιδιά αντιστοίχως. Έρχεται λοιπόν το παραμύθι και δίνει λύσεις, λέει αλήθειες και της λέει γλυκύτερα. Κανείς δεν θέλει η ζωή του να έχει ανατροπές. Κι όμως συμβαίνουν. Αυτά τα θέματα λοιπόν, εμένα με προβληματίζουν έντονα και ως επαγγελματίας και αυτά κινούν την πένα μου.

«Η γιαγιά μου η καταγματούλα» αποτελεί το τελευταίο σας βιβλίο. Ποιος είναι ο στόχος και το μήνυμα του παραμυθιού;

Περιγράφει ακριβώς μια ανατροπή. Ένα ατύχημα που «χαλάει « τα σχέδια γιαγιάς και εγγονής. Πως διαχειριζόμαστε μια διαφορετική κατάσταση και φυσικά αναδεικνύεται η αξία της υγείας που και στις μέρες μας είναι το πρώτιστο αγαθό.

Ο τραυματισμός τη γιαγιάς είναι πραγματικά ένα δυσάρεστο και απρόσμενο γεγονός. Θεωρείτε ότι οι νέοι γονείς ως επί το πλείστον «προετοιμάζουμε» τα παιδιά μας ώστε να αντιμετωπίσουν ένα τέτοιο δυσάρεστο γεγονός πριν συμβεί ή έχουμε την τάση να αποκρύπτουμε τις δυσάρεστες αλήθειες;

Εξαρτάται από το επίπεδο των γονέων. Τίποτε δεν μπορεί να γενικευθεί. Τα τελευταία χρόνια, οι νέοι γονείς είναι πιο ενημερωμένοι, ασχολούνται ποιοτικά με τα παιδιά τους και προσπαθούν να τα ενημερώσουν. Προλαμβάνειν δη θεραπεύειν. Αλλά έχω δει και νέους γονείς που αδιαφορούν ή έχουν άλλες προτεραιότητες.

Θα υπάρχει συνέχεια στη συγγραφή. Έχετε ήδη το επόμενο παραμύθι στο μυαλό σας;

Υπάρχουν αρκετά που περιμένουν την έκδοση. Φυσικά η παρατήρηση πάντα ελλοχεύει και η κυρία έμπνευση, δεν παύει να είναι ισχυρά παρούσα.

Σας ευχαριστώ θερμά

Σωτηρία Κυρμανίδου

Κοινωνική Λειτουργός

Συγγραφέας

Εθελόντρια Ραδιοφωνική παραγωγός

11-12-2020

Βιογραφικό Σημείωμα

Η Σωτηρία Κυρμανίδου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Mεγάλωσε και ζει στο Σιδηρόκαστρο από μικρή μέχρι και τώρα.

Εργάστηκε ως Κοινωνική Λειτουργός σε πλαίσια Ειδικής Αγωγής και είναι συνταξιούχος από το 2010. Διεξήγαγε κοινωνική έρευνα, προκειμένου να αρχίσει τη λειτουργία του το ΚΑΠΗ Σιδηροκάστρου. Με πρωτοβουλία της ιδρύθηκε Κοινωνική Υπηρεσία στον Δήμο Σιδηροκάστρου, όπου προσέφερε εθελοντικά τις υπηρεσίες της επί δυόμισι χρόνια.

Έχει συνεργαστεί με τοπικούς φορείς και συστηματικά με τη ΝΕΛΕ Σερρών ως επιμορφώτρια. Με πρόγραμμα του ΙΔΕΚΕ πραγματοποίησε συμβουλευτική με ομάδες γονέων.

Υπηρέτησε και υπηρετεί εθελοντικά φορείς και υπηρεσίες, άτομα και την τοπική κοινωνία.

Είναι ραδιοφωνική παραγωγός, επί σειρά ετών, εθελοντικά στο Ράδιο Κιβωτός της Ιεράς Μητροπόλεως Σερρών και Νιγρίτης (www.imsn.gr ράδιο κιβωτός) με δύο εβδομαδιαίες εκπομπές, «Φυλλομετρώντας και αναπολώντας» και «Συντροφεύοντας». Το 2020 προσφέρθηκαν οι εκπομπές της στο poets radio (www.poets-radio.net) που εκπέμπει από την Κωνσταντινούπολη και είναι μέσα στα δέκα καλύτερα ραδιόφωνα του κόσμου, με μεγάλη ακροαματικότητα

Για τρεις χρονιές με προοπτική συνέχειας προσφέρει εθελοντικά και στην τοπική ΕΡΤ Σερρών με εκπομπή, αφηγούμενη παραμύθια.

Έχει τιμηθεί για το κοινωνικό και συγγραφικό της έργο. Συνεργάσθηκε με το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης, κατεύθυνση Κοινωνικής Εργασίας, ως εκπαιδεύτρια φοιτητών.

Κείμενα και ποιήματά της καθώς και κριτικές για το έργο της έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες και περιοδικά. Προσκεκλημένη για λογοτεχνικά θέματα και για να εκθέσει το συγγραφικό της έργο φιλοξενήθηκε σε ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς.

Για το έργο της γράφτηκαν, δημοσιεύτηκαν κριτικές από συγγραφείς, ποιητές και ανθρώπους των γραμμάτων. Έλαβε συγχαρητήριες επιστολές από επιφανείς προσωπικότητες, (Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος, Επίσκοπος Αλβανίας, κ. Αναστάσιος, Κική Δημουλά, κ.α.).

Συμμετείχε ως μέλος και ως Πρόεδρος κριτικής επιτροπής λογοτεχνικών-ποιητικών διαγωνισμών. Έχει κληθεί σε σχολεία ανά την Ελλάδα και μέσω του Ε.Κ.Ε.ΒΙ, αλλά και μεμονωμένα προκειμένου να παρουσιάσει το έργο της. Συμμετοχές σε φεστιβάλ παραμυθιού και άλλων δράσεων σχετικών με τη λογοτεχνία. Είναι μέλος του Κύκλου Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου και συμμετείχε σε δράση του για τα δικαιώματα του παιδιού στη Βιβλιοθήκη Σερρών στις 30 Νοεμβρίου 2015.

Ορίστηκε μέλος Κριτικής επιτροπής για τα βραβεία του Ελληνικού τμήματος της ΙΒΒΥ έκδοσης 2015 (βραβείο σε συγγραφέα εφηβικού – νεανικού βιβλίου, για εφήβους και νέους).

Αναφέρεται στη μεγάλη εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Χάρη Πάτση, της Αμφικτυονίας Ελληνισμού καθώς και στην εγκυκλοπαίδεια σύγχρονων Ελλήνων Λογοτεχνών από τον «ΚΕΦΑΛΟ». Της απονεμήθηκε Τιμητικός Έπαινος για την προσφορά της στον Πολιτισμό, από τον όμιλο για την UNESCO Πειραιώς κ. Νήσων (Οκτώβριος 2017), καθώς επίσης και τιμητική διάκριση από τον ίδιο φορέα τον Ιανουάριο του 2018.

Έχει εκδώσει 6 ποιητικές συλλογές, αρκετά παραμύθια και εκπαιδευτικού περιεχομένου βιβλία. Συμμετέχει σε συλλογικές εκδόσεις.

Έχει δυο παιδιά, τον Αβραάμ, καθηγητή Πληροφορικής και υποψήφιο Διδάκτορα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης – Τμήμα Κινηματογράφου και την Ελένη, Κοινωνική Λειτουργό με μεταπτυχιακές σπουδές.

Τη ζωή της ομορφαίνει ο μικρός της εγγονός, Δημήτρης.

Διακρίσεις:

Δεύτερο βραβείο ποίησης από την Ένωση Συγγραφέων Νομού Σερρών, 2004.
Τρίτο βραβείο ποίησης από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών το 2008, με το ποίημα Αγάπη.
Τιμητική διάκριση Διηγήματος το 2008 από την Ένωση Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος.
Δεύτερο βραβείο διηγήματος από την Π.Ε.Λ. το 2009.
Έπαινος από την Π.Ε.Λ., Δελφοί 2011.
Έπαινος διηγήματος στον 1ο Πανελλήνιο Λογοτεχνικό διαγωνισμό bonsaistories.
Επαίνους για τη συγγραφή παραμυθιών από Δήμο Τρικκαίων, Δήμο Δράμας, Ράδιο Θεσσαλονίκης.
2ο βραβείο στον 6ο Παγκόσμιο ποιητικό διαγωνισμό της Αμφικτιονίας Ελληνισμού 2017.
Τιμητικό βραβείο «ΣΟΦΟΚΛΗΣ» κατά τον 7ο Παγκόσμιο Ποιητικό διαγωνισμό της Αμφικτυονίας Ελληνισμού 2018.
Βραβείο ΕΥΠΟΙΪΑΣ για την πολιτιστική και κοινωνική της προσφορά, από την Αμφικτυονία Ελληνισμού, Οκτώβριος 2018.
Τιμητική διάκριση από τον Σύλλογο «ΛΙΝΟΣ» για τη συμμετοχή στο διαγωνισμό Ποίησης 2018.
Τιμητικός έπαινος για τη συμμετοχή στον 1ο Πανελλήνιο διαγωνισμό Ποίησης «ΚΕΦΑΛΟΣ» 2019.
Βράβευση του παραμυθιού με το 3ο βραβείο «Το ταξίδι της απορίας» σε αντίστοιχο διαγωνισμό του «ΚΕΦΑΛΟΣ» στην κατηγορία παραμύθι και 1ο βραβείο για την εικονογράφησή του.
1ο βραβείο παραμυθιού σε παγκόσμιο Λογοτεχνικό διαγωνισμό της Αμφικτυονίας Ελληνισμού 2019, «Η Δροσοσταλίδα και το μικρό αηδονάκι».
Τιμητική διάκριση από την ΕΛΒΕ σε παραμύθι «Το μεγάλο σπίτι με τα κάγκελα».
Βραβείο ΕΥΠΟΙΪΑΣ από τον ΕΠΟΚ.
2ο Βραβείο Παιδικής Λογοτεχνίας, στον 10ο Παγκόσμιο Λογοτεχνικό διαγωνισμό του ΕΠΟΚ, προς τιμή του λογοτέχνη Γ. Γαρπόζη.

. Τιμητικό βραβείο Μουσών, ως τιμητική διάκριση για το λογοτεχνικό έργο και την ενεργή παρουσία στα γράμματα, στη διανόηση και στη σύγχρονη πνευματική δραστηριότητα.

Γ΄ ΒΡΑΒΕΙΟ ΧΑΪΚΟΥ ΕΝΗΛΙΚΩΝ, στον 2^ο Πανελλήνιο διαγωνισμό του Λογοτεχνικού περιοδικού «ΚΕΦΑΛΟΣ»

Όλα σχεδόν τα παραμύθια, έχουν έγκριση από το Υπουργείο Παιδείας της Κύπρου για τις βιβλιοθήκες εκπαιδευτικών και μαθητών.

Αρκετά παραμύθια έχουν μετεγγραφεί στη γραφή Braille, από το ΚΕΑΤ Θεσσαλονίκης